Net-sıfır hedefleri önündeki en büyük engel finansal güçlükler

• EY Yenilenebilir Enerji Ülke Çekiciliği yıllık endeksine göre; 26. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı öncesinde çok sayıda ülke zayıf ekonomik koşullara rağmen enerji hedeflerini yükseltmeyi planlıyor
• Endekste ABD ve Çin ilk iki sırada yer almayı sürdürürken, Hindistan üçüncü sıraya yükseldi
• Doğu Asya yenilenebilir enerji için yüksek potansiyelli bir yatırım bölgesi olarak öne çıkıyor

Küresel yenilenebilir enerji kapasite yatırımları 2020 yılında %2 yükselerek 303,5 milyar dolara ulaştı. Ancak uluslararası denetim ve danışmanlık şirketi EY’nin (Ernst & Young) bu yıl 57.’sini hazırladığı Yenilenebilir Enerji Ülke Çekiciliği Endeksi’ne (RECAI) göre; küresel olarak net-sıfır hedeflerinin yakalanabilmesi için 5,2 trilyon dolarlık ek yatırım yapılması gerekiyor. Endekste kurumsal yatırımcıların enerjideki dönüşümün finansmanında oynaması gereken rolün önemi vurgulanıyor.

Temiz enerji yatırımları teşvik edilecek  

Çevresel, sosyal ve yönetişim (ESG) hedeflerinin yatırımcı gündeminde üst sıralara yükselmeyi sürdürdüğünün belirtildiği endekste, kurumsal yatırımcıların yenilenebilir enerjiye olan ilgisinin de artmaya devam ettiği ifade ediliyor. 

Kasım 2021’de İskoçya'da yapılacak 26. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı (COP26), hükümetlerin hedefleri ve alınan aksiyonlar arasındaki açığın kapatılması için bir fırsat sunuyor.  Endekse göre; yenilenebilir enerjide önde gelen ülkelerin mevcut politikaları ve taahhüt ettikleri aksiyonlara ilişkin görünüm, hesap verebilirlik ve şeffaflığın artacağına işaret ediyor. Yol haritaları ve politika önlemlerinin detaylandırılması yoluyla yenilenebilir enerji yatırımlarının teşvik edileceği öngörülüyor. 

Ülkeler ve şirketler arası iş birliklerinin güçlenmesi gerekiyor

EY Türkiye Enerji Sektör Lideri Erkan Baykuş yaptığı değerlendirmede şunları söyledi: “Endeks, Covid-19 pandemisinin aciliyet teşkil eden çevresel sorunlarla ilgili farkındalığın küresel çapta yükselmesini sağladığını gösteriyor. COP26 ve Mobil Dünya Kongresi (MWC Barselona) gibi etkinlikler, ülkeler ve şirketlere net-sıfır hedeflerine ilişkin önemli görüşmeler yapma olanağı sunuyor. Hiçbir ülke veya şirket net-sıfır hedefine tek başına ulaşamayacağından, endüstri ekosistemleri, farklı coğrafyalar ve hükümetler arasında iş birlikleri kurulması önem taşıyor. Teknolojinin sağladığı olanakların, dünyayı daha sürdürülebilir bir geleceğe taşıma amaçlı dönüşümde etkin biçimde kullanılması gerekiyor.”

Endekste Avrupa ve Çin’de yeşil hidrojene yönelik yapılan çalışmaların bu yeni teknolojinin barındırdığı yüksek potansiyeli ortaya koyduğu belirtilirken, öte yandan bu çalışmaların ticari ve yaygın olarak kullanımı için üstesinden gelinmesi gereken güçlüklere işaret ediliyor. 

ABD ve Çin ilk ilki sıradaki yerini koruyor, Hindistan üçüncü sıraya yükseldi

ABD, endekste en üst sıradaki yerini koruyor ve ABD Başkanı Joe Biden yönetiminde yerini koruyacağı öngörülüyor. Paris Anlaşması’nın yeniden kabul edilmesi, sera gazı seviyelerinin 2030 yılına kadar %50-52 azaltılmasına yönelik yapılan açıklama ve 2035 yılına kadar %100 karbonsuz enerjiye geçişin sağlanmasına yönelik hedef ABD’ye olan yatırım ilgisinin artmasını sağlayabilir. Endekste ikinci sırada yer alan Çin ise 2020 yılında rüzgâr enerjisi kapasitesini 72,4 GW artırdı. Bununla birlikte Nisan ayında ABD ve Çin diğer ülkelerle de birlikte iklim değişikliği ile mücadele için iş birliği yapacaklarını açıkladılar.   

Doğu Asya’da 316 milyar dolarlık yatırım potansiyeli

Güneş enerjisi sektörünün önemli ölçüde büyümesi ve 2040 yılına kadar güneş enerjisi üretiminin kömür enerjisini geçmesi beklenen Hindistan, endekste 4. sıradan 3’e yükseldi. Endekste sırasıyla 8 ve 17. sırada yer alan Doğu Asya ülkeleri Japonya ve Güney Kore, 2020 yılında net-sıfır emisyona ulaşmaya yönelik taahhütlerde bulundular. Endekste, Doğu Asya’da 800’den fazla hayata geçirilmeye hazır temiz enerjisi projesi olduğu ve bölgenin toplam 316 milyar dolarlık yatırım potansiyeline sahip olduğu vurgulanıyor. 

Rüzgâr enerjisi projeleri yükselişte

Endekste dünya genelinde birçok hükümetin offshore rüzgâr enerjisinde yeni projeler başlatmaya yönelik deneme niteliğinde girişimlerde bulunduğu ifade ediliyor. Türkiye’nin 30. sıradan 25 yükseldiği endekste, Polonya 22’ye, Brezilya ise 11’e yükseldi. Polonya, offshore rüzgâr enerjisi kapasitesini 2030 yılına kadar 5,9 GW yükseltilmesini teşvik edecek yeni bir yasa yürürlüğe koydu. Brezilya’nın federal çevre otoritesi, offshore rüzgâr projeleri için lisanslama kılavuzları yayınladı.

Almanya, gelecek onshore rüzgâr ihalelerinin tasarımında yapılan son dakika değişikliklerin eleştirilere maruz kalmasıyla sıralamada bir basamak gerileyerek 7. sıraya geriledi. İtalya, AB Kurtarma Fonu'ndan 209 milyar euro hibe aldıktan sonra sıralamada iki sıra tırmanarak 15. sıraya yükseldi. 

“Yatırım kararlarını riskten kaçınma prensibiyle alan kurumsal yatırımcıların, fosil yakıt yatırımlarından çevresel açıdan daha sürdürülebilir projelere yöneldiklerini görüyoruz” diyen Erkan Baykuş, “Riskleri azaltma araçları, yenilenebilir enerji sektörü için oluşturulan yapılandırılmış finansman mekanizmaları ve düzenleyici kurumların taahhütleri temiz enerji yatırımlarının artmasına destek olacaktır” değerlendirmesinde bulundu. 

Endekste ilk 40’ta yer alan ülkeleri ve dünya genelindeki yenilenebilir enerji gelişmelerinin analizi için https://www.ey.com/en_gl/recai web sitesini ziyaret edebilirsiniz.