SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi: ‘SON KULLANICI ELEKTRİK FİYATLANDIRMASINDA  YENİ  STRATEJİLER GEREKİYOR’

• SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi, ‘Türkiye'de Enerji Dönüşümünü Hızlandıracak Son Kullanıcı Elektrik Fiyatlandırmaları’ raporunu açıkladı. 

• Buna göre, Türkiye elektrik piyasasında enerji dönüşümünü destekleyen ve tüketici faydalarını merkeze alan yeni fiyatlandırma ve tarife stratejilerine ihtiyaç var.

• Enerji verimliliğini, elektrifikasyonu ve dağıtık enerji kaynaklarının şebeke entegrasyonunu destekleyecek, tüketicilerin, sistem maliyetlerini yansıtan fiyat sinyallerine göre hareket etmesini sağlayacak fiyatlandırmalar uygulanmalı.

• Mevsimsel ve bölgesel farklılıkların fiyatlandırmada dikkate alınması, tüketicilerin tasarruf etmelerine, karbon emisyonlarının azalmasına ve iklim değişikliğiyle mücadeleye katkı sağlayacak.

SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi’nin ‘Türkiye'de Enerji Dönüşümünü Hızlandıracak Son Kullanıcı Elektrik Fiyatlandırmaları’ raporu, 21-23 Kasım 2021 tarihlerinde Antalya’da düzenlenen 11. Türkiye Enerji Zirvesi (TEZ) SHURA özel oturumunda açıklandı. 

Raporda, Türkiye’de son kullanıcı elektrik fiyatlandırması ve tarife tasarımının çok zamanlı ve dinamik olmasının, enerji dönüşümüne ve tüketicilerin tasarruf etmelerine önemli katkı sağlayacağı vurgulandı. Raporu hazırlayan ve sunan SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi Enerji Analisti Ayşe Ceren Sarı, mevcut yapının durağan olduğuna dikkat çekerek, “Bugün kullanılan, düzenlemeye tabi perakende elektrik tarifesinde uygulanmakta olan üç zamanlı fiyatlandırma etkin şekilde kullanılmamakta, serbest tüketicilerin faydalandığı son kaynak tedarik tarifesi ise tek zamanlı yapısıyla, elektrik sisteminin verimli işlemesine katkı sağlamıyor. Enerji dönüşümüyle birlikte yeni elektrik tüketim profilleri ve gerçek elektrik sistemi maliyetlerini, mevsimsel ve bölgesel yansıtacak şekilde çok zamanlı ve dinamik fiyatlandırma stratejilerine ihtiyaç var. Tüketicilerin, fiyatlara göre tüketimlerini başka bir zaman dilimine kaydırmasının, tüketici elektrik faturalarında tasarruf edilmesinde, elektrik sistemi verimliliğinin artmasında ve karbon emisyonlarının azalmasında kritik öneme sahip” dedi. 

Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının artmasıyla birlikte, fiyatlarda ve tarifelerde hem zorlukların hem de fırsatların ortaya çıktığını söyleyen Sarı, enerji dönüşümüyle dağıtık ve değişken üretim, esnek tüketici yükleri, enerjinin demokratikleşmesi gibi konuların gündeme geldiğine dikkat çekti. Son kullanıcı fiyatlandırmasında tüketicinin etkisinin artacağını ve talep tarafı katılımını destekleyecek stratejilerin gerekeceğini belirten Sarı, sözlerini şöyle sürdürdü: “Avrupa Birliği içinde dahi, son kullanıcı elektrik fiyatlandırma ve tarife tasarımı konularında çok zamanlı fiyatlandırmaya yönelik yaklaşımlar olmasına rağmen, henüz ortak bir uygulama bulunmuyor. Her ülkenin temiz, güvenilir ve maliyet bakımından verimli bir fiyatlandırma ve tarife stratejisine ihtiyacı bulunuyor.” 

TÜKETİCİ ELEKTRİK FİYATLARINA GÖRE HAREKET EDEBİLMELİ 

SHURA’nın ‘Türkiye'de Enerji Dönüşümünü Hızlandıracak Son Kullanıcı Elektrik Fiyatlandırmaları’ raporunda, son kullanıcı elektrik fiyatlandırmalarının, tüketicilerin, elektrik sistemi maliyetlerini yansıtan fiyat sinyallerine göre hareket etmesini sağlayacak şekilde olması gerektiğinin altı çiziliyor. Tüketicilerin gönüllü olarak elektrik tüketim saatlerini belirlemeyebilmesinin, piyasada oluşan elektrik fiyatlarına göre tüketimini kaydırabilmesinin, verimlilik ve tasarruf açısından fayda sağlayacağı belirtiliyor. 

Rapora göre, üretimde yenilenebilir enerjinin ve dağıtık enerji kaynaklarının payının artmasına katkı sağlayacak iyi tasarlanmış fiyatlandırma ve akıllı tarife tasarımları ile karbondioksit (CO2) emisyonu açısından yoğun üretimin olduğu saatlerde tüketimi azaltmak mümkün. İyi tasarlanmış fiyatlandırma ve akıllı tarife tasarımları, elektrik tüketiminin, karbondioksit emisyon yoğunluğunun ve sistem maliyetlerinin daha düşük olduğu saatlere kaydırılmasını teşvik eder. Bu durum ise talebin kaydırılmasıyla yenilenebilir enerji entegrasyonunun daha düşük maliyetlerle sağlanmasını destekler. Diğer yandan yeni fiyatlandırma ve tarifelerle şebeke kısıtları azalır, tüketimin yoğun olduğu zaman dilimlerinde güvenilirlik seviyesi artar. 

Piyasa fiyatlarına dayalı, çok zamanlı ve dinamik fiyatlandırma için tüm tüketicilerin orta ve uzun vadede akıllı sayaç kullanması gerektiği belirtilen raporda, buna uygun iş modelleri ve altyapının oluşturulması gerektiğine yer veriliyor. Çok zamanlı fiyatlandırmaya geçilirken, kırılgan grupların olumsuz etkilenmemesi için bu gruplara özel tek zamanlı indirimli bir elektrik fiyatlandırma uygulaması da hayata geçirilmeli. 

BÖLGESEL VE MEVSİMSEL FİYATLANDIRMA FAYDA SAĞLAR

SHURA’nın raporuna göre, son kullanıcı fiyatlandırmasında mevsimsel ve bölgesel farklılıklar da göz önünde bulundurulabilir. Zamana dayalı elektrik fiyatlandırma stratejilerinin çok zamanlı şebeke tarifeleriyle desteklenmesi pek çok açıdan fayda sağlar. Özellikle şebekede yüksek talebin olduğu gün ve saatlerde tüketimin kaydırılmasının teşvik edilmesiyle şebeke kısıtlarını yönetmek kolaylaşabilecek ve sistem verimliliği artacak.

Enerji dönüşümünde tüketicinin bilinçlendirilmesinin talep tarafı katılımında önemli rolü olduğuna dikkat çeken çalışmada, tüketicilerin fiyatlandırma ve tarife tasarımı hakkında bilgilendirilmesinde şeffaflık ve basitlik ilkeleri temel alınarak, yeni uygulamaların geliştirilmesi ve faturaların daha anlaşılır hale getirilmesinin de önemine değiniliyor.